ให้ลูกใช้มือถือเมื่อไหร่ดี?

วันก่อนมีโอกาสได้เข้าไปแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับกลุ่มผู้ปกครองบ้านเรียนหลายๆ ท่าน เรื่องการใช้งาน AI เพื่อส่งเสริมและวางแผนการศึกษาของลูก แต่ประเด็นที่ได้แลกเปลี่ยนออกไปและนำไปขยายความต่อ อยู่ในช่วงท้ายที่ว่า “เราควรให้เด็กๆ เข้าถึงสื่อ โทรศัพท์มือถือ หรือคอมพิวเตอร์เมื่ออายุเท่าไหร่?”

การพูดคุยน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว การที่แต่ละบ้านจะให้ลูกๆ หรือเด็กๆ ใช้สื่อ โทรศัพท์ได้เมื่อไหร่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับผู้ปกครองเป็นหลัก

งานวิจัย งานวิชาการต่างๆ ที่แสดงถึงผลเสียต่อการให้เด็กเล็กเข้าถึงเทคโนโลยีก่อนวัยที่สมควรนั้นก็มีออกมาเยอะแยะ แต่อะไรที่ทำให้เรายังไม่ตระหนักถึงผลที่จะตามมาในอนาคตเมื่อเด็กๆ เติบโตขึ้น หรือแม้แต่ผลกระทบที่เห็นได้ชัดเจนจากการติดจอ เช่น พัฒนาการด้านภาษาล่าช้า สมาธิสั้น พฤติกรรมก้าวร้าว รวมถึงปัญหาการเข้าสังคม อาจเป็นเพราะลูกๆ เรายังไม่ได้โตในตอนนี้ ยังไม่เห็นผลจึงไม่ได้คิดไปว่ามันจะเกิดกับลูกของเรา

มองภาพใหญ่ เมืองไทยที่เกิน 90% ของประชากรเด็กอายุ 6-14 ปี สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีได้แล้ว ผู้ปกครองบางท่านคงเห็นว่าสมัยนี้ใครๆ เขาก็ใช้กัน ลูกหลานเราได้ใช้บ้างก็คงดี ฝึกเอาไว้จะได้ตามเขาทัน

จากประสบการณ์ที่ทำงานสายเทคโนโลยีมาเกินยี่สิบปี อยากจะบอกว่า การใช้งานเทคโนโลยีกับการศึกษาเรียนรู้เพื่อทำงานสร้างอาชีพในสายงานเทคโนโลยี มันคนละเรื่อง!

ใช้โทรศัพท์ ใช้คอมฯ เล่นเกม ไม่ต้องฝึกมากมาย เขาออกแบบมาให้มันใช้ง่าย แม้แต่คนที่ไม่มีความรู้เกี่ยวกับอุปกรณ์เหล่านี้ยังใช้ได้ เพราะฉะนั้นไม่ต้องให้เขารีบใช้

มันง่าย มันง่ายมาก หากเพียงแต่จะวางโทรศัพท์มือถือให้ลูกๆ คนละเครื่อง แล้วปล่อยให้เขาเล่นเกม ดูการ์ตูน หาความบันเทิงไปเงียบๆ อย่างนั้นทุกวัน มันสะดวกสบาย ลูกๆ ไม่มากวนใจในระหว่างที่เราต้องทำกิจกรรมอย่างอื่น

ถ้าเราคิดว่าลูกฉันโตมาจะต้องเป็นเกมเมอร์ระดับโลก เลยต้องฝึกตั้งแต่ตอนนี้ ก็ถือว่าเข้าท่าครับ เพราะสายเกมเมอร์ดังๆ หลายๆ คนก็ฝึกตั้งแต่เด็กนี่แหละ แค่คนที่จะประสบความสำเร็จมันมีแค่น้อยนิด

เวลามันไม่เคยหยุดรอ ธรรมชาติของมนุษย์เราในแต่ละช่วงวัยมีเป้าหมายต่างกันไป

เด็กเล็กควรได้เล่นกับธรรมชาติ ได้เรียนรู้โลก เรียนรู้ธรรมชาติ สัมผัสความงาม เข้าใจร่างกายตนเอง

เด็กโตควรได้รู้จักตัวตนภายใน โลกของความเป็นจริง ตั้งคำถาม สร้างภาพในใจ

วัยรุ่นตอนต้นควรได้ออกไปสู่โลกภายนอก แสวงหาประสบการณ์ ฝึกฝนเรื่องความสุข ความเสียใจ

วัยรุ่นตอนปลายควรได้เริ่มฝึกสร้างความมั่นคงทางอารมณ์ เพื่อนำไปใช้ในชีวิตของตนเองในวัยผู้ใหญ่

หากระหว่างทางของมนุษย์คนหนึ่งไม่ได้พานพบ ฝึกฝน เรียนรู้โลกตามช่วงวัยที่เหมาะสมกับเขาแล้ว ก็น่าเสียดายเป็นอย่างยิ่ง

แล้วลูกเราควรจะได้เข้าถึงสื่อ ดูจอ เล่นโทรศัพท์ได้เมื่อไหร่กันล่ะ?

คำตอบก็คือ… เมื่อเขาพร้อม

แล้วเขาจะพร้อมเมื่อไหร่?

เมื่อผู้ปกครองรู้สึกว่าตัวเอง “พร้อม” ที่จะรับผลกระทบที่จะตามมาจากการใช้เทคโนโลยีและการติดจอของเขา